Zonder Vaarbewijs
hoeveel PK

Hoeveel PK mag jouw boot nou eigenlijk hebben om zonder vaarbewijs te kunnen varen? Dat is een valkuil voor veel beginnende watersporters. Er is namelijk geen grens voor het aantal PK dat je mag hebben.

Het aantal PK is slechts een middel om die snelheid te bereiken. Een lichte rubberboot gaat met 5 PK al over de grens, terwijl een zware stalen vlet met 20 PK misschien maar 12 km/u haalt.

Hieronder vind je een indicatieve tabel. Dit zijn richtlijnen gebaseerd op praktijkervaring.

Richtlijnen PK-grens per type boot

In deze tabel zie je bij hoeveel PK je ongeveer de grens van 20 km/u bereikt (en dus vaarbewijsplichtig wordt).

Hoe beïnvloedt PK de snelheid?

Om te begrijpen of PK een goede maatstaf is, moet je het verschil kennen tussen twee soorten varen. Dit bepaalt of je met weinig PK al heel hard gaat.

A. Waterverplaatsers (De trage boot)

De meeste klassieke sloepen en grote stalen jachten zijn “waterverplaatsers”.

• Hoe het werkt: de boot ligt in het water en duwt het water opzij.
• De limiet: de boot zit vast in zijn eigen boeggolf. Dit noem je de rompsnelheid.
• PK effect: als je hier een zware motor (bijv. 30 PK) in legt, gaat de neus omhoog en de achterkant omlaag (hij graaft zich in). Je maakt enorme golven, maar je gaat amper harder.
• Conclusie: hier kun je vaak veel PK hebben zonder dat je vaarbewijsplichtig wordt, omdat de boot simpelweg fysiek niet harder kan varen dan zijn lengte toelaat.

B. Planerende boten (De snelle boot)

Dit zijn rubberboten, speedboten en lichte consoleboten.

• Hoe het werkt: bij voldoende snelheid tilt de boot zichzelf uit het water en glijdt hij over het wateroppervlak.
• De limiet: er is bijna geen limiet. Minder weerstand = meer snelheid.
• PK effect: zodra je genoeg PK hebt om “in planee” te komen (over je eigen boeggolf heen klimmen), schiet de snelheid omhoog van 12 km/u direct naar 25+ km/u.
• Conclusie: hier is weinig PK (4, 5 of 6) vaak al genoeg om de grens van 20 km/u te doorbreken.

Is PK een goede maatstaf?

Nee, PK is juridisch gezien geen maatstaf. Het is een risicovolle schatting. De wetgever kijkt naar de combinatie: Bootvorm + Gewicht + Motorvermogen.

Let op de “Kan”-regel: Het gaat er niet om hoe hard je vaart, maar hoe hard je kunt:

• Heb je een rubberboot met 10 PK?
• Vaar je rustig 10 km/u op de gracht?
• Word je aangehouden? Dan krijg je een boete van €550,- (of meer) als je geen vaarbewijs hebt. De agent weet namelijk dat die set potentieel 30 km/u kan halen.

Dus, wanneer varen zonder vaarbewijs?

Mijn advies voor de gebruiker: twijfel je? Ga met de boot het water op, zet een GPS-app op je telefoon aan en geef vol gas. Kom je boven de 18-19 km/u uit? Neem geen risico en haal je vaarbewijs of begrens de motor mechanisch.